'Het beste is met rust laten' (www.tilburg-matagalpa.nl) Vraagstelling en structuur van de scriptie Mijn vraagstelling heeft betrekking op vijf arme gezinnen in Matagalpa, een stad in het centrale hoogland van Nicaragua. In elk gezin ontwikkelden één of meerdere kinderen tussen het tiende en twintigste levensjaar een psychotische stoornis. Een enkeling heeft van een psychiater te horen gekregen dat zijn aandoening de naam 'schizofrenie' draagt. Om onjuistheden te voorkomen, én omdat het er niet toe doet, zal ik, wanneer het over de gezinnen gaat, steeds van 'een psychotische stoornis' of 'aandoening' en 'psychotische verschijnselen' of 'belevingen' spreken. Het begrip 'arm' geeft aan dat de gezinnen een extreem laag inkomen hadden. Het geld waarmee voedsel en kleding diende te worden gekocht, was in vier van de vijf gezinnen afkomstig uit 'klusjes', oftewel, 'informele' arbeid. De totale inkomens per gezin bedroegen tussen de 53 en 135 córdobas per dag (ongeveer tussen de 2,65 en 6,75 euro). Zelf hanteren mensen in Nicaragua weleens de categorieën 'stenen huis', 'huis van planken', 'plastic huis' of 'geen huis' om aan te geven hoe arm iemand is, maar zelfs die indicaties zeggen niet veel. Zo zijn er mensen die in een stenen huis wonen maar géén inkomen hebben. Elektriciteit en stromend water zijn vaak al jaren afgesloten. Middels dit onderzoek wilde ik te weten komen wat het voor een arm Nicaraguaans gezin betekent wanneer één van de gezinsleden een psychotische stoornis ontwikkelt: Wat is er gebeurd? Wat dachten mensen toen het gebeurde, en hoe is op het psychotische gedrag gereageerd? Zoeken mensen hulp? Zo ja, wat voor hulp? Ook wilde ik weten hoe in het gezin met de psychotische persoon werd omgegaan en tenslotte, welke rol de armoede bij al deze aspecten speelde. Om mijn onderzoek te structureren, richtte ik me tijdens mijn veldwerk op drie thema's, te weten: 'het benoemen en verklaren van de ziekte', 'de zoektocht naar genezing' en 'omgang en bejegening'. De scriptie kent een trechterstructuur. Ik begin bij de allesomvattende context en eindig bij de mensen om wie het gaat. In hoofdstuk 2 sta ik stil bij de geestelijke gezondheidszorg in Nicaragua. Ik beschrijf hoe deze vorm heeft gekregen, welke factoren daarop van invloed zijn geweest, en hoe de geestelijke gezondheidszorg er momenteel uitziet. Ook beschrijf ik in dit hoofdstuk de 'cultuur' die in Nicaragua bestaat ten aanzien van mensen met een psychotische aandoening. In hoofdstuk 3 richt ik me op mensen in de stad Matagalpa die 'verantwoordelijk' zijn voor het ondersteunen en behandelen van personen met een psychotische aandoening. Hoofdstuk 4 tot en met 8 omvatten de verhalen van de vijf gezinnen. De drie thema's, zoals in de vraagstelling beschreven, komen aan bod, maar de verhalen kennen hun eigen accenten. In hoofdstuk 9, de conclusie, noem ik kort de belangrijkste bevindingen zoals die uit de hoofdstukken 4 tot en met 8 naar voren zijn gekomen. Ook zal ik proberen een bijdrage te leveren aan de discussie ten aanzien van geestelijke gezondheidszorg in derdewereldlanden, Nicaragua in het bijzonder.
|
