DAB in Vlaanderen: De toekomst lacht de radio digitaal toe. Onderzoek naar de houding van luisteraars en van de openbare versus commerciële omroepen. Algemene inleiding "Digitale radio, en je wilt meteen van je oude radio af!" Met deze slogan voert VRT sinds eind 2003 een intense reclamecampagne voor haar nieuwe project. Het is haar bedoeling om zo snel mogelijk DAB (Digital Audio Broadcasting) bij de Vlaamse luisteraars te introduceren. Er is dan ook veel enthousiasme rond dit nieuwe medium. Zo zouden de geluidskwaliteit, de extra diensten en het voordelige gebruik van de bandbreedte slechts enkele van de vele voordelen zijn (Digitale Radio, z.d.b). Toch moeten we dat enthousiasme op zich wat relativeren, want zoals bij elke introductie van nieuwe media, is er ook een aanzienlijke groep die niet achter de invoering van DAB staat. Uiteindelijk is het de sterkte van het nieuwe medium zelf dat zal bepalen of het al dan niet overleeft in een woelige tijd van snel ontwikkelende media. Deze proef willen we toepassen op het fenomeen digitale radio om zo een enigszins voorzichtige voorspelling te kunnen maken over de toekomst van de gedigitaliseerde radio in Vlaanderen. Om te bepalen of DAB als nieuwe medium sterk genoeg is om door te breken, zullen we ons in het onderzoeksgedeelte baseren op het ARIA-patroon van van Driel (1999, pp.16-17). De grote vraag hierbij is wat de mogelijkheden zijn die dit nieuwe medium ons extra kan aanreiken om ons zo te overtuigen het te prefereren boven het klassieke medium waaraan we gewend zijn. Om deze vraag te beantwoorden zullen we vooreerst in de literatuurstudie overlopen wat de verschillende perspectieven zijn die digitale radio ons te bieden heeft. Uiteindelijk zal dit de sleutel aanreiken om nadien onze probleemstelling op een wetenschappelijk ondersteunde manier te kunnen oplossen. In ieder geval dienen we de evoluties binnen dit domein sterk te relativeren. Niet alleen digitale radio, maar ook digitalisering in het algemeen is een proces van zeer recente datum. Digitalisering van het medium radio is bovendien ook eerder als laattijdig te kenmerken. Als we opmerken dat de eerste vorm van nationale radio zijn intrede in Vlaanderen al deed in 1923 met Radio Belgique (Janssens, Van Der Spiegel & Mertens, 1996, p.3) en de digitalisering een opbloei kende met de introductie van de computer in de jaren '80, dan kunnen we niet anders dan concluderen dat vandaag, anno 2005, de digitalisering van de radio vrij ver achterop hinkt op de algemene digitaliseringstrend. Terwijl we brieven versturen via e-mail, 'praten' via chat, koken via microgolf en informatie zoeken via internet, luisteren we op de achtergrond nog steeds naar de analoog verstuurde geluidsgolven op de radio. We zullen in de literatuurstudie van deze verhandeling dan ook op zoek gaan naar redenen voor die late overgang naar digitalisering in de radiowereld. Daarnaast dienen we, zoals gezegd, de digitalisering ook in zijn geheel wat te relativeren. De laatste decennia merken we een enorme vooruitgang en versnelling van nieuwe, op ons afkomende media. Relativeren wordt daardoor minder eenvoudig en vanzelfsprekend. Om die evolutie toch binnen een begrijpbaar kader te kunnen vatten, haalt van Driel (2001, pp.13-14) Oomkes aan. Deze comprimeerde de geschiedenis van de media sinds het ontstaan van de mens tot één etmaal. Als we de leeftijd van radio op die manier beschouwen, dan moeten we concluderen dat die slechts vijf seconden jong is. Digitalisering zou dan voorlopig slechts 25 honderdsten van een seconde innemen. Op deze manier de evolutie van de radio en de digitalisering beschouwen, helpt waarschijnlijk ook meteen het onderwerp van deze verhandeling te relativeren.
(!) N.B. dit bestand is met 25MB erg groot, a.u.b. alleen downloaden wanneer u het écht nodig heeft! |